ಬೆಂಗಳೂರು,ಮಾ.4- ಒಟ್ಟು 2.65 ಲಕ್ಷ ಕೋಟಿ ಗಾತ್ರದ ಬಜೆಟ್ ಮಂಡಿಸಿರುವ ಮುಖ್ಯಮಂತ್ರಿ ಬಸವರಾಜ ಬೊಮ್ಮಾಯಿ, ಕೃಷಿ, ನೀರಾವರಿ, ಗ್ರಾಮೀಣಾಭಿವೃದ್ಧಿ, ಆರೋಗ್ಯ, ಸಮಾಜ ಕಲ್ಯಾಣ, ಶಿಕ್ಷಣಕ್ಕೆ ಹೆಚ್ಚಿನ ಒತ್ತು ನೀಡಿದ್ದಾರೆ. 2022-23ನೇ ಸಾಲಿಗೆ 72ಸಾವಿರ ಕೋಟಿ ಸಾಲ, 72,089 ಕೋಟಿ ಬಂಡವಾಳ ಜಮೆಗಳು ಹಾಗೂ 1,89,888 ರಾಜಸ್ವ ಆದಾಯ ಸೇರಿ ಒಟ್ಟು 2,61,977 ಕೋಟಿ ಜಮೆಯನ್ನು ನಿರೀಕ್ಷಿಸಲಾಗಿದೆ.
ಇದರಲ್ಲಿ 2,04,587 ಕೋಟಿ ರಾಜಸ್ವ ವೆಚ್ಚವಾಗಿದ್ದು, 46,955 ಕೋಟಿ ರೂ.ಗಳು ಬಂಡವಾಳ ವೆಚ್ಚವಾಗಿವೆ. ಸಾಲ ಮರುಪಾವತಿಗೆ 14,179 ಕೋಟಿ ರೂ. ಒದಗಿಸಲಾಗಿದೆ. ಒಟ್ಟು ಆಯವ್ಯಯದ ಗಾತ್ರವನ್ನು 2,65,720 ಕೋಟಿ ರೂ. ಗಳಿಗೆ ಹೆಚ್ಚಿಸಲಾಗಿದೆ.
ಈ ಬಾರಿ 14,699 ಕೋಟಿ ರೂ. ರಾಜಸ್ವ ಕೊರತೆ ಮತ್ತು 61,564 ಕೋಟಿ ವಿತ್ತೀಯ ಕೊರತೆಯನ್ನು ಅಂದಾಜಿಸಲಾಗಿದೆ. ಇದು ರಾಜ್ಯದ ಆಂತರಿಕ ಉತ್ಪನ್ನ(ಜಿಡಿಪಿ)ದ ಶೇ.3.6ರಷ್ಟಿದೆ. ಮುಂದಿನ ಆರ್ಥಿಕ ವರ್ಷಕ್ಕೆ 5,18,366 ಕೋಟಿ ರೂ.ಗಳ ಸಾಲದ ಗಾತ್ರ ಹೆಚ್ಚಾಗಲಿದ್ದು, ಇದು ಜಿಡಿಪಿಯ ಶೇ.27.49ರಷ್ಟು ಎಂದು ಮುಖ್ಯಮಂತ್ರಿ ತಿಳಿಸಿದ್ದಾರೆ.
ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಸಾಲದ ಗಾತ್ರ ಜಿಡಿಪಿಯ ಶೇ.25ರ ಒಳಗೆ ಮಿತಿಯಲ್ಲಿರಬೇಕು ಎಂಬ ನಿಯಮವಿದೆ. ಕೊರೊನಾದಿಂದಾಗಿ ಇದನ್ನು ಸಡಿಲಿಸಲಾಗಿದ್ದು, ಕರ್ನಾಟಕ ವಿತ್ತೀಯ ಹೊಣೆಗಾರಿಕೆ ಅನಿಯಮ -2002ಕ್ಕೆ ತಿದ್ದುಪಡಿ ತರಲಾಗಿದೆ.
ತಮ್ಮ ಬಜೆಟ್ ಭಾಷಣವನ್ನು ಮುಂದುವರೆಸಿದ ಮುಖ್ಯಮಂತ್ರಿಯವರು, 2022-23ರಲ್ಲಿ ಕೇಂದ್ರ ಸರ್ಕಾರದಿಂದ ಜಿಎಸ್‍ಟಿ ನಷ್ಟ ಪರಿಹಾರ ಸೇರಿದಂತೆ ಒಟ್ಟು ರಾಜಸ್ವ ಸಂಗ್ರಹವನ್ನು 1,31,833 ಕೋಟಿ ರೂ.ಗಳೆಂದು ಅಂದಾಜು ಮಾಡಿದ್ದಾರೆ.
ತೆರಿಗೆಯೇತರ ರಾಜಸ್ವದಿಂದ 10,941 ಕೋಟಿ ರೂ.ಗಳನ್ನು ನಿರೀಕ್ಷಿಸಲಾಗಿದೆ. ಕೇಂದ್ರ ತೆರಿಗೆಯ ಪಾಲಿನಿಂದ 29,783 ಕೋಟಿ ಸಹಾಯ ಧನದ ರೂಪದಲ್ಲಿ 17,281 ಕೋಟಿ ನೆರವನ್ನು ಅಂದಾಜಿಸಲಾಗಿದೆ. ಇವುಗಳಿಗೆ ಪೂರಕವಾಗಿ ಆರ್ಥಿಕ ಹೊಂದಾಣಿಕೆಯ ಕಾರಣಕ್ಕಾಗಿ ರಾಜ್ಯ ಸರ್ಕಾರ 72ಸಾವಿರ ಕೋಟಿ ರೂ.ಗಳ ಸಾಲ ಪಡೆಯಲಿದೆ. 18 ಕೋಟಿ ರೂ.ಗಳ ಋಣೇತರ ಸ್ವೀಕೃತಿಗಳು ಮತ್ತು 71 ಕೋಟಿ ರೂ.ಗಳ ಸಾಲ ವಸೂಲಿ ಮೊತ್ತವನ್ನು ನಿರೀಕ್ಷಿಸಲಾಗಿದೆ.
ಕಳೆದ ಸಾಲಿನಲ್ಲಿ 2,43,734 ಕೋಟಿ ರೂ. ಗಾತ್ರದ ಬಜೆಟ್‍ಗೆ ಹೋಲಿಸಿದರೆ ಜಮೆಯ ಗಾತ್ರ 2.57 ಲಕ್ಷ ಕೋಟಿಗೆ ಏರಿಕೆಯಾಗಿದೆ. ಹೀಗಾಗಿ ಬಜೆಟ್‍ನ ಪರಿಷ್ಕøತ ಅಂದಾಜು ವೆಚ್ಚ 2,53,165 ಕೋಟಿ ರೂ.ಗಳಾಗಿದ್ದು, ಇದು ಶೇ.7.7ರಷ್ಟು ಹೆಚ್ಚಳವಾಗಿದೆ.
ಇಲಾಖಾವಾರು ಹಂಚಿಕೆ: ಶಿಕ್ಷಣ ಇಲಾಖೆಗೆ 31,980ಕೋಟಿ (ಶೇ.12), ಜಲಸಂಪನ್ಮೂ 20,601 (ಶೇ.8), ಗ್ರಾಮೀಣಾಭಿವೃದ್ಧಿ ಪಂಚಾಯತ್ ರಾಜ್ 15,325 (ಶೇ.6), ನಗರಾಭಿವೃದ್ಧಿ 16,076 (ಶೇ.6), ಕಂದಾಯ 14,388(ಶೇ.5), ಆರೋಗ್ಯ ಮತ್ತು ಕುಟುಂಬ ಕಲ್ಯಾಣ 13,982 (ಶೇ.5), ಇಂಧನ 12,655 (ಶೇ.5), ಒಳಡಾಳಿತ ಮತ್ತು ಸಾರಿಗೆ 11,272 (ಶೇ.4), ಲೋಕೋಪಯೋಗಿ 10,447 (ಶೇ.4), ಸಮಾಜ ಕಲ್ಯಾಣ 9,381 (ಶೇ.3), ಕೃಷಿ ಮತ್ತು ತೋಟಗಾರಿಕೆ 8,457 (ಶೇ.3), ಮಹಿಳಾ ಮತ್ತು ಮಕ್ಕಳ ಕಲ್ಯಾಣ 4,713 (ಶೇ.2), ವಸತಿ 3,590 (ಶೇ.1), ಆಹಾರ ಮತ್ತು ನಾಗರಿಕ ಪೂರೈಕೆ 2,988 (ಶೇ.3), ಇತರೆ 93,676 ಕೋಟಿ (ಶೇ.35) ಅನುದಾನವನ್ನು ಹಂಚಿಕೆ ಮಾಡಲಾಗಿದೆ.
