ಮುಂಬೈ, ಅ. 1 (ಪಿಟಿಐ)– ಗಡಿಯಾಚೆಗಿನ ವಸಾಹತುಗಳಿಗಾಗಿ ದೇಶೀಯ ಕರೆನ್ಸಿಯ ಬಳಕೆಯನ್ನು ಉತ್ತೇಜಿಸುವ ಪ್ರಯತ್ನದಲ್ಲಿ, ಭೂತಾನ್‌, ನೇಪಾಳ ಮತ್ತು ಶ್ರೀಲಂಕಾದ ಅನಿವಾಸಿಗಳಿಗೆ ದ್ವಿಪಕ್ಷೀಯ ವ್ಯಾಪಾರಕ್ಕಾಗಿ ಭಾರತೀಯ ರೂಪಾಯಿಗಳಲ್ಲಿ ಸಾಲ ನೀಡಲು ಬ್ಯಾಂಕುಗಳಿಗೆ ಅವಕಾಶ ನೀಡುವುದು ಸೇರಿದಂತೆ ಹಲವಾರು ಕ್ರಮಗಳನ್ನು ರಿಸರ್ವ್‌ ಬ್ಯಾಂಕ್‌ ಇಂದು ಪ್ರಕಟಿಸಿದೆ.
ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ವ್ಯಾಪಾರಕ್ಕಾಗಿ ಭಾರತೀಯ ರೂಪಾಯಿ ಬಳಕೆಯಲ್ಲಿ ಭಾರತ ಸ್ಥಿರ ಪ್ರಗತಿ ಸಾಧಿಸುತ್ತಿದೆ ಎಂದು ಗಮನಿಸಿದ ಆರ್‌ಬಿಐ ಗವರ್ನರ್‌ ಸಂಜಯ್‌ ಮಲ್ಹೋತ್ರಾ ಅವರು, ಅಧಿಕೃತ ಡೀಲರ್‌ ಬ್ಯಾಂಕ್‌ಗಳು ಗಡಿಯಾಚೆಗಿನ ವ್ಯಾಪಾರ ವಹಿವಾಟುಗಳಿಗಾಗಿ ಭೂತಾನ್‌, ನೇಪಾಳ ಮತ್ತು ಶ್ರೀಲಂಕಾದ ಅನಿವಾಸಿಗಳಿಗೆ ಭಾರತೀಯ ರೂಪಾಯಿಗಳಲ್ಲಿ ಸಾಲ ನೀಡಲು ಅನುಮತಿ ನೀಡಲಾಗಿದೆ ಎಂದು ಹೇಳಿದರು.
ಇದಲ್ಲದೆ, ಐಎನ್‌ಆರ್‌ ಆಧಾರಿತ ವಹಿವಾಟುಗಳನ್ನು ಸುಗಮಗೊಳಿಸಲು ಭಾರತದ ಪ್ರಮುಖ ವ್ಯಾಪಾರ ಪಾಲುದಾರರ ಕರೆನ್ಸಿಗಳಿಗೆ ಪಾರದರ್ಶಕ ಉಲ್ಲೇಖ ದರಗಳನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಲು ಅವರು ಪ್ರಸ್ತಾಪಿಸಿದರು.ಕಾರ್ಪೊರೇಟ್‌ ಬಾಂಡ್‌ಗಳು ಮತ್ತು ವಾಣಿಜ್ಯ ಪತ್ರಿಕೆಗಳಲ್ಲಿ ಹೂಡಿಕೆ ಮಾಡಲು ಅರ್ಹರನ್ನಾಗಿ ಮಾಡುವ ಮೂಲಕ ವಿಶೇಷ ರೂಪಾಯಿ ವೋಸ್ಟ್ರೋ ಖಾತೆ ಬ್ಯಾಲೆನ್‌್ಸಗಳನ್ನು ವ್ಯಾಪಕವಾಗಿ ಬಳಸಲು ಅನುಮತಿಸಿದೆ.
ಎಸ್‌‍ಆರ್‌ವಿಎ ಎನ್ನುವುದು ಭಾರತೀಯ ಬ್ಯಾಂಕಿನೊಂದಿಗೆ ವಿದೇಶಿ ಬ್ಯಾಂಕ್‌ನಿಂದ ಭಾರತೀಯ ರೂಪಾಯಿಗಳಲ್ಲಿ ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ವ್ಯಾಪಾರ ವಸಾಹತುಗಳನ್ನು ಸುಗಮಗೊಳಿಸಲು ತೆರೆಯಲಾದ ಖಾತೆಯಾಗಿದೆ. ಈ ಕ್ರಮಗಳು ಯುಎಸ್‌ ಡಾಲರ್‌ ಮೇಲಿನ ಅವಲಂಬನೆಯನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಇದರಿಂದಾಗಿ ಆರ್ಥಿಕತೆಯನ್ನು ಹಠಾತ್‌ ವಿನಿಮಯ ದರದ ಏರಿಳಿತಗಳು ಮತ್ತು ಕರೆನ್ಸಿ ಬಿಕ್ಕಟ್ಟುಗಳಿಂದ ರಕ್ಷಿಸುತ್ತದೆ.
ಈ ಕ್ರಮಗಳು ಫಾರೆಕ್‌್ಸ ಮೇಲಿನ ಒತ್ತಡವನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡಲು ಮತ್ತು ಚಾಲ್ತಿ ಖಾತೆ ಕೊರತೆಯನ್ನು ಆರಾಮದಾಯಕ ಮಟ್ಟದಲ್ಲಿಡಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತದೆ.ಭಾರತದ ಚಾಲ್ತಿ ಖಾತೆ ಕೊರತೆಯು 2025-26ರ ಮೊದಲ ತ್ರೈಮಾಸಿಕದಲ್ಲಿ 2.4 ಬಿಲಿಯನ್‌ ( ಯ ಶೇಕಡಾ 0.2) ಗೆ ಮಧ್ಯಮವಾಗಿದೆ, ಇದು 2024-25ರ ಮೊದಲ ತ್ರೈಮಾಸಿಕದಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಿದ ನಿವ್ವಳ ಸೇವೆಗಳ ಹೆಚ್ಚುವರಿ ಮತ್ತು ಹೆಚ್ಚಿನ ಸರಕುಗಳ ವ್ಯಾಪಾರ ಕೊರತೆಯ ಹೊರತಾಗಿಯೂ ಬಲವಾದ ರವಾನೆ ರಶೀದಿಗಳಿಂದಾಗಿ 2025-26ರ ಮೊದಲ ತ್ರೈಮಾಸಿಕದಲ್ಲಿ 8.6 ಬಿಲಿಯನ್‌ ( ಯ ಶೇಕಡಾ 0.9) ಕ್ಕೆ ಹೋಲಿಸಿದರೆ ಎಂದು ನಾಲ್ಕನೇ ಹಣಕಾಸು ನೀತಿ ವಿಮರ್ಶೆಯನ್ನು ಘೋಷಿಸುವಾಗ ಮಲ್ಹೋತ್ರಾ ಹೇಳಿದರು.ಜುಲೈ-ಆಗಸ್ಟ್‌ 2025 ರ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ, ಸರಕುಗಳ ವ್ಯಾಪಾರ ಕೊರತೆಯು ಹೆಚ್ಚುತ್ತಲೇ ಇತ್ತು.
ಜಾಗತಿಕ ವ್ಯಾಪಾರ ಅನಿಶ್ಚಿತತೆಗಳು ಹೆಚ್ಚುತ್ತಿದ್ದರೂ, ಸಾಫ್‌್ಟವೇರ್‌ ಮತ್ತು ವ್ಯಾಪಾರ ಸೇವೆಗಳಿಂದ ನಡೆಸಲ್ಪಡುವ ಭಾರತದ ಸೇವೆಗಳ ರಫ್ತುಗಳು ಜುಲೈ-ಆಗಸ್ಟ್‌ 2025 ರಲ್ಲಿ ಬಲವಾದ ಬೆಳವಣಿಗೆಯನ್ನು ಕಂಡವು ಎಂದು ಅವರು ಹೇಳಿದರು.ಇದಲ್ಲದೆ, ಬಲವಾದ ಸೇವಾ ರಫ್ತುಗಳು ಮತ್ತು ಬಲವಾದ ರವಾನೆ ರಶೀದಿಗಳು 2025-26ರ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಚಾಲ್ತಿ ಖಾತೆ ಕೊರತೆಯನ್ನು ಸುಸ್ಥಿರವಾಗಿಡುವ ನಿರೀಕ್ಷೆಯಿದೆ ಎಂದು ಅವರು ಹೇಳಿದರು.
ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್‌ 26, 2025 ರ ಹೊತ್ತಿಗೆ, ಭಾರತದ ವಿದೇಶಿ ವಿನಿಮಯ ಮೀಸಲು 700.2 ಶತಕೋಟಿ ಆಗಿದ್ದು, 11 ತಿಂಗಳಿಗಿಂತ ಹೆಚ್ಚಿನ ಸರಕುಗಳ ಆಮದುಗಳನ್ನು ಪೂರೈಸಲು ಸಾಕಾಗುತ್ತದೆ.ಒಟ್ಟಾರೆಯಾಗಿ, ಭಾರತದ ಬಾಹ್ಯ ವಲಯವು ಸ್ಥಿತಿಸ್ಥಾಪಕತ್ವವನ್ನು ಮುಂದುವರೆಸಿದೆ ಮತ್ತು ಬಾಹ್ಯ ಬಾಧ್ಯತೆಗಳನ್ನು ಆರಾಮವಾಗಿ ಪೂರೈಸುವ ವಿಶ್ವಾಸವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ ಎಂದು ಅವರು ಹೇಳಿದರು.
ದೇಶೀಯ ಸ್ಥೂಲ ಆರ್ಥಿಕ ಮೂಲಭೂತ ಅಂಶಗಳ ಹೊರತಾಗಿಯೂ, ಕೆಲವು ಕುಸಿತವನ್ನು ಕಂಡಿದೆ ಮತ್ತು ಚಂಚಲತೆಯ ಹಂತಗಳನ್ನು ಕಂಡಿದೆ. ನ ಚಲನೆಗಳನ್ನು ಸೂಕ್ಷ್ಮವಾಗಿ ಗಮನಿಸುತ್ತಿದೆ ಮತ್ತು ಖಾತರಿಪಡಿಸಿದಂತೆ ಸೂಕ್ತ ಕ್ರಮಗಳನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ ಎಂದು ಅವರು ಹೇಳಿದರು.